Bàn về sự tha thứ | Tâm lý - Xã hội | DanQuyen.com - Cơ Quan Ngôn Luận Người Việt Hải Ngoại

  Trang nhất

  Xã Luận

  Đọc Báo Trong Nước

  Truyện Ngắn

  Kinh Tế

  Âm vang sử Việt

  Tin Thể Thao

  Y Học

  Tâm lý - Xã hội

  Công Nghệ

  Ẩm Thực

    Diễn Đàn Biển Đông

Bắc Kinh yêu cầu Manila ngừng khiêu khích ở Biển Đông

    Hình Ảnh Quê Nhà - Video Clip

Nồng ấm Tết cổ truyền dân tộc Khmer Chôl Chnăm Thmây

    Tin Thế Giới

Ấn Độ, Israel tiến hành diễn tập an ninh chung

    Tin Việt Nam

Lãnh đạo Việt Nam gửi điện thăm hỏi Campuchia sau vụ nổ kho đạn

    Tin Cộng Đồng

Nắng nóng kỷ lục tại nhiều bang của Ấn Độ

    Tin Hoa Kỳ

Mật vụ Mỹ lên kế hoạch bảo vệ trong trường hợp ông Trump bị giam giữ

    Văn Nghệ

Huế

    Điện Ảnh

Lý Hải trở thành đạo diễn nghìn tỷ đồng

    Âm Nhạc

Danh tính nữ ca sĩ Việt may mắn gặp Rosé (Blackpink), lại còn chiêu đãi fan ảnh cam thường

    Văn Học

Bắt học sinh đi học ngày nghỉ lễ Giỗ tổ Hùng Vương, hiệu trưởng bị xem xét kỷ luật

Thông Tin Tòa Soạn

Tổng biên tập:
Tiến Sĩ
Nguyễn Hữu Hoạt
Phụ Tá Tổng Biên Tập
Tiến Sĩ
Nhật Khánh Thy Nguyễn
Tổng Thư ký:
Quách Y Lành

Tâm lý - Xã hội

Bàn về sự tha thứ
Sự tha thứ là điều người ta bàn bạc khi nói về đạo đức như là một phạm trù đạo đức liên quan tới con tim chứ không phải lý trí của con người. Về mặt tâm lý, tha thứ có hai mức độ. Thứ nhất là khi nhớ đến ai đã làm một điều gì sai phạm với mình thì ta không nghĩ đến việc trả đũa lại. Thứ hai, cũng trường hợp như vậy nhưng người sai phạm lại còn đến nhờ mình giúp họ một việc gì đó. Khi ấy mình chăng những phải quên việc sai trái, mà lại còn phải làm như đã được nhờ. Rõ ràng, sức mạnh, hay cường độ, tha thứ ở trường hợp sau cao hơn trường hợp trước. Và trong cả hai trường hợp, nói như văn hào Charles Dicken là: "Anh sẽ tha thứ cho em, mỗi lần anh nghĩ đến em". Tha thứ buộc phải cố gắng vượt qua chính mình, dùng nghị lực để đè nén lòng mình lại, tức là sự tức bực hay ý muốn trả đũa. Cho nên, nói như A.Pope, sai lầm là của con người, tha thứ là của thần thánh. Người ngoài khi thấy một người hay tha thứ thì bảo rằng đó là người độ lượng. Người tha thứ không biết mình độ lượng, cũng không hề bảo mình phải như thế để tha thứ. Họ thông cảm với người mắc sai phạm hay không chấp nói như kiểu của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn “thôi kệ”. Đào sâu về mặt tâm lý, tha thứ không hề tạo nên sự hèn kém, hiểu theo nghĩa là vì thua kém mặt này mặt nọ nên phải tha thứ. Trái lại, sự tha thứ làm cho mình "lớn hơn" người khác. Đây là bằng chứng đứa cháu bé làm rách một tờ giấy trong trang sách của mình, bạn có thé tha thứ vì nghĩ nó còn nhỏ. Nó nhỏ là vì mình "lớn". Thế nhưng đứa bạn học mình làm như vậy bạn sẽ không tha, lý do bạn thấy người kia đã lớn mà còn phạm, nghĩa là anh ta cũng bằng bạn và phải bị phạt. Vậy tức là bạn đã ngang bằng với người ấy! Nếu bạn đã tha thứ hay không chấp thì bạn đã "lớn" hơn. Tha thứ cũng là sự... trả thù hiệu nghiệm nhất. Trong cuộc tình mà bạn bị phản bội, nếu bạn không có phản ứng gì thì người tình sau này nghĩ lại sẽ thấy lòng họ bị xâu xé. Bạn đang trả thù đấy nhưng qua tay... tạo hóa! Đảo ngược lại, khi càng chấp nhất, thì tâm hồn càng "nhỏ bé". Bây giờ ta đi sang mặt khác của sự tha thứ. Điều kiện đế được tha thứ là thành thật. Khi người có lỗi tự nguyện nói lên, khai ra sự sai phạm của mình, lý do thì đa phần họ sẽ được tha thứ. Điều này thường thấy ở Tòa án, hay khi một người bị trừng phạt, bị tra khảo và ngay cả ở chính bạn. Khi đánh con vì nó làm gì sai, bạn cũng hay nói: “Nếu nói thật thì mẹ sẽ tha". Kết hợp hai chiều lại với nhau ta thấy: “Sự tha thứ khuyến dụ những tâm hồn ngoan cố, nó làm dịu những di hận và những cơn phẫn nộ, nó bảo tồn sự đoàn kết và sự an vui trong phố phường và trong gia đình, nó tạo cái hứng thú lớn lao nhất trong đời sống dân dã hàng ngày” (cầu của Vauvenargues). Đối nghịch với sự tha thứ là oán giận, ở mức thấp và căm hờn ở mức cao. Nếu sự tha thứ buộc người ta phải nghĩ đến người khác (thôi thông cảm, không chấp nhất làm gì) thì sự căm thù thúc đẩy người ta chỉ nghĩ đến mình (phải trả nỗi hận này). Sự oán giận làm cho cuộc sống trở nên chật hẹp đi và tình người độc ác hơn. Vì “ác giả ác báo” và oán giận này sẽ dẫn đến một oán giận khác. Oán giận như đức Phật bảo nó chập chùng. Tết nhất mà nói các chuyện tha với giận là vì trong năm qua có một sư kiện đã cuốn hút dư luận ấy là quyển tự truyện của Lê Vân - "Yêu và Sống". Gọi Lê Vân trống không như vậy vì chị là người của công chúng và để mọi người, không kể tuổi tác hay giới tính, có thể đến gần với chị, hay ngược lại, thì tất cả các tính từ hay trạng từ đi theo tên của chị bị... bỏ đi! Đó cũng là một phần của cái giá phải trả cho sự nổi tiếng! Tôi nêu quyển sách của Lê Vân ở đây để nói sâu hơn về sự tha thứ và điều kiện để được tha thứ và chỉ có thế. Lê Vân bảo rằng chị bộc lộ như vậy trọng quyển sách là để sám hối. Sám hối tức là xin tha thứ và để được tha thứ thì điều kiện bắt buộc là phải nói thật. Vậy Lê Vân có kể thật chuyện của mình không? Tôi bảo là có. Điều này dựa trên kinh nghiệm bản thân tôi đã trải qua lúc phải "xét mình" khi không còn nhìn thấy tương lai đâu nữa, giống như hai ông cảnh sát Mỹ bị bệ tông đè trong phim Cận kề cái chết (World Trade Center) mới chiếu gần đây. Thật vậy, Lê Vân đã kể từng chi tiết rất nhỏ, thí dụ, cho ta thấy một người con gái so đo như thế nào khi chọn lựa giữa hai người yêu. Các bà mẹ thường bảo con trai "con gái nó hay so đo lắm". Có thể các cụ nói kinh nghiệm của chính mình, nhưng không biết diễn tả ra sao. Lê Vân may hơn nhờ có người bạn trong "linh cảm" là Bùi Mai Hạnh! Vì sự thật mà Lê Vân bị buộc phải theo đuổi khi muốn sám hối nên có những điều mà về mặt hiếu thảo không nênnói ra nếu không muốn bị chê trách. Tuy nhiên, sự sám hối thúc đẩy phải nói sự thật, nói cho hết, nói để cho lòng mình thanh thản, giống như khi hối hận thì không muốn đi tìm ngay người mình đã sai phạm để xin lỗi vậy. Sám hối là một tình cảm. Giống như một khi người ta bị say rượu, sự thôi thúc của lòng sám hối che mờ lý trí của người ta, khiến họ không còn biết nên nói gì. Còn biết thì không còn là sám hối nữa. Khi ấy lý trí đã can thiệp và nó sẽ chỉ cho người ta mưu chước để trốn tránh hay để đổ tội. Lý trí giống như cái thang tre, nó có từng bậc và giúp cho người ta suy tính từng bước. Tình cảm giống như một tia nước, không có khấc hay một mức nào cả. Đụng đến là trào dâng, cơn ghen là bằng chứng. Sự thôi thúc phải nói thật đã được Lê Vân kể lại rằng:"Ngay cả điều khủ khiếp nhất là tôi gục ngã trong cảm giác bị trừng phạt thì cũng không kinh sợ bằng việc tội dung túng cho sự dối trá". Muốn sám hối thì phải xét lại mình, mình đã làm gì, đã không làm gì và đối với những ai. Khi nói lên những điều ấy với một người khác như ở Tòa án, hay như người Công giáo ở Tòa giải tội, thì đó là xưng tội. Còn nói với chính mình thì ấy là phán xét. Khi bị phán xét thì một mình ta đứng trước lương tâm của mình và nó đặt ra những câu hỏi. Ở vào hoàn cảnh ấy, người ta không thể trốn tránh vào đâu, không thể viên lý này, nêu lẽ nọ để trả lời về một việc nào đó đã diễn ra trong đời mình. Trong những giây phút ấy, sự thật là trên hết. Nó là đòi hỏi cao nhất khiến cho lòng hiếu thảo, tình chị em, sự phật lòng người khác không còn ý nghĩa gì. Tuy nhiên, khi bị lương tâm phán xét thì vẫn có những quy luật được lương tâm áp dụng, nghĩa là nếu mình lâm vào các trường hợp như vậy thì lương tâm sẽ không trách móc và mình không thấy áy náy. Quy luật thứ nhất là "đong đấu nào đã đấu nấy" , hay biết đến đâu thì bị thưởng hay phạt đến đó. Nếu Lê Vân có nhắc việc này, bỏ việc khác không phải vì chị nói dối mà vì những gì chị đã được dạy dỗ, hay hiểu biết đến mức nào để coi cái này là trọng, cái kia là không khi bị phán xét. Quy luật này thì tòa án cũng áp dụng. Thí dụ, người làm công ăn cắp của chủ thì bị phạt nặng hơn người thường ăn cắp. Quy luật thứ hai là “ta bị thưởng, phạt tùy theo ý định ta đã có, nhiều hơn là sự thực hiện ta đã hoàn thành”. Quy luật này là một sự cảm nghiệm. Thí dụ bạn đã định bụng đến thăm một người ốm nặng, vừa sửa soạn đi thì trời mưa to, không đi được nữa. Ngày hôm sau người kia mất, bạn chỉ tiếc là mình không đi được, chứ không bị sự hối hận dày vò. Thật ra, tội lỗi hay hình phạt là một tác động hòan toàn mang tính cá nhân, cảm thấy hay không thỉ chỉ một mình biết và chịu. Biết những đặc điểm ấy của tâm lý, chúng ta dễ dàng tha thứ để cho nơi ta sống đẹp hơn lên, chỗ ta làm ấm cúng hơn. Hơn nữa “khi tha người khác mình cũng sẽ được tha”.
DanQuyen.com
Phản Hồi Của Độc Giả Về Bài Viết

Họ và Tên
Địa chỉ
Email
Tiêu đề
Nội dung



	Gửi cho bạn bè	Phản hồi

Các bài viết mới:

Tại sao nhiều người cho rằng không nên ghép 2 nải chuối để thắp hương? (23-04-2024)

MC Thảo Vân gặp tai nạn giao thông trong lúc cầm lái xe ô tô (19-04-2024)

Mang 4kg vàng ra ngân hàng bán, người phụ nữ bất ngờ bị cảnh sát điều tra: Chân tướng vụ án trộm cắp 3 năm trước được vạch trần (12-04-2024)

Xin tinh trùng để làm mẹ đơn thân (12-04-2024)

Người nước ngoài rời khỏi hiện trường sau khi tông chết người (04-04-2024)

Đàn bà sướng hay khổ chỉ cần nhìn 4 điểm này, không phải nhan sắc (31-03-2024)

Bạn gái cũ của Elon Musk có tình mới (24-03-2024)

Nhan sắc vạn người mê của cô gái có tướng 'vượng phu' đang nổi rần rần trên mạng xã hội (23-03-2024)

Người phụ nữ bị bắt vì đổ xăng miễn phí suốt 6 tháng (17-03-2024)

Bí mật trong tủ quần áo của người đàn bà tố chồng theo nhân tình: Phát hiện kinh hoàng (15-03-2024)

Đẩy cửa nhà tắm, tôi lặng người khi thấy thân thể không trọn vẹn của vợ và giờ đã hiểu lý do cô ấy luôn thiếu tự tin đến thế (14-03-2024)

Chấp nhận đi nhặt rác và ăn đồ thừa để dành tiền cho con đi du học, cụ ông tan nát cõi lòng với câu nói của cô con gái (09-03-2024)

Cụ ông 80 tuổi vẫn lang thang đi nhặt rác, số tài sản 'khủng' trong tay khiến ai cũng giật mình (08-03-2024)

Vợ mang bó hoa 8/3 về, chồng ghen tuông rồi xấu hổ khi biết nguồn gốc (07-03-2024)

Những thứ không nên nhặt ngoài đường mang về nhà kẻo vận xui đeo bám, mang họa vào thân (06-03-2024)

4 mẹo làm sạch mùi hôi và nhớt của khăn mặt khi dùng lâu (04-03-2024)

Anh trai tôi cầu hôn bạn gái giữa đám đông nhưng không ngờ lại nhận về 2 cái tát (27-02-2024)

Hùng hổ gọi anh trai về cùng để bắt quả tang chị dâu làm chuyện khuất tất, nhưng khi cánh cửa mở ra, người xấu hổ lại là tôi (26-02-2024)

Đến nhà tôi ra mắt bố mẹ, bạn trai chỉ nói vài câu mà bố tôi sa sầm mặt, ép tôi chia tay (25-02-2024)

Con gái Mark Zuckerberg nghĩ bố chăn bò để kiếm sống (19-02-2024)

Các bài viết cũ:

Thất bại là mẹ thành công. Vậy 'ai' là cha? (28-07-2014)

Sân hận là thuộc tính của kẻ yếu đuối (18-07-2014)

Vì sao bạn giỏi mà không thể thành công bằng người? (16-07-2014)

10 triết lý sống tuyệt vời của Einstein (15-07-2014)

Bạn sẽ làm gì khi bị sỉ nhục? (14-07-2014)

Cách dạy và học ngoại ngữ ở Việt Nam chẳng giống bất cứ đâu (12-07-2014)

Bàn về các giá trị đạo đức (11-07-2014)

Người Israel đã dạy chúng ta điều gì? (08-07-2014)

Để gió cuốn đi - triết lý từ một lời ca (05-07-2014)

Nói về 'bệnh' nể sợ người nước ngoài ở Việt Nam (03-07-2014)

Nguồn gốc và bản chất của tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên (01-07-2014)

Khi lố bịch và dung tục thành 'trào lưu văn hóa' (30-06-2014)

Những sai lầm về tiền bạc mắc phải ở mọi lứa tuổi (26-06-2014)

Người Việt Nam có thời ấu thơ kéo dài nhất thế giới? (23-06-2014)

Sự tha hóa của ngôn từ (20-06-2014)

6 điều suy ngẫm giúp đạt hiệu quả cao trong công việc (19-06-2014)

Suy ngẫm về hai chữ Ngã trong đạo Phật (15-06-2014)

Xung quanh quan niệm về cái đẹp (10-06-2014)

Có những điều con người cần học từ loài vật (09-06-2014)

Triết lý và tình cảm trong đôi đũa Việt (06-06-2014)

"Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam".

Chuyển Tiếng Việt

Truyện Ngắn

Xa Xóm Mũi

Lời Di Chúc của Vua Trần Nhân Tôn

Copyright © 2010 DanQuyen.com - Cơ Quan Ngôn Luận Người Việt Hải Ngoại
Địa Chỉ Liên Lạc Thư Tín:
E-mail: danquyennews@aol.com
Lượt Truy Cập : 152826185.